U sredu 31. maja u 17 časova, u Galeriji moderne umetnosti Golubac biće otvorena izložba Design Rocks vanr. prof. Sanje Dević, vanr. prof. Anite Milić i docenta Biljane Stanković.
„Umetnost u bilo kom obliku, je proistekla iz želje da se pobedi sopstveno trajanje, da se neuhvatljivim mislima da materija i oblik. Pokušaji da se taj trag ostavi na kamenu, tako neposrednom i sadržajnom materijalu, svedoče o čovekovoj potrebi da obezbedi sebe, svoje trajanje, pripadnost određenoj zajednici. Garantnog lista nema, iako za ono što je written in stone čvrsto verujemo da će ostati, nas nadživeti i druge na nas pominjati. Najstariji sačuvani ljudski crteži nastali su na hrapavim kamenim površinama pećina. Tokom praistorijskih rituala, crteži životinja nastajali su u mračnim kamenim odajama i pružali ljudima nadu da će ulov biti dobar, a život osiguran. Kameni spomenici i danas svedoče o postojanju magalitskih predpismenih kultura, uklesani hijeroglifi i crteži o istoriji Egipta, kamene građevine o impozantnim ostvarenjima antičkih kultura. Kamene stele, sa ispisima i dekorativnim elementima, bilo uklesanim, ispisanim ili iscrtanim, sreću se kod većine starih civilizacija, od zemalja Bliskog i Dalekog Istoka, Azije do pretkolumbovske Amerike, kao graničnici, spomenici, nosioci zakona, svedočenja o vojnim ili državničkim uspesima. Rad na kamenu, ili ‘dizajniranje’ kamena kako nam sugerišu autorke ove izložbe, čini se uz nameru da se na tom materijalu otpornom na vreme i sve njegove ćudi, ostavi poruka koja traje. Materijal koji je po verovanjima smekšao samo u dodiru sa šakom Hrista i stopalima Bude, za obične smrtnike je simbol postojanosti i snage, materijal koji se teškom mukom oblikuje i kao takav posebno ceni. Poruke na kamenu, kako one uklesane tako i nastale crtežom, otiskivanjem ili u naše vreme štampom, teže tome da tu ostanu večno, kao simbol jednog vremena i nečijeg prisustva.
Transformativne relacije između materijala, forme i njenog značenja, koje proističu iz čovekovog nastojanja da ‘promeni’ prirodu, Kosta Bogdanović vidi kao jedan poseban vid „ovremenjavanja prostora“ određenim znakovno-simboličkim formama. Svoje simbole, u ovom slučaju nastale kombinovanjem tipografskog pisma, geometrije i konstrukcije, Sanja Dević, Anita Milić i Biljana Stanković prenose na raznolike kamene forme. Kamenje koje autorke izložbe koriste ne sadrži neobuzdanost, grubost i iluziju grandioznosti muškog karaktera, već odlike Bogdanovićevog ‘ženskolika’ – kamenje oblo, raznovrsnih i prijatnih tekstura, malo ali ne i sitno, tvrdo ali gipko, odabrano gotovo materinskom nežnošću. Način na koji umetnice kamenje transformišu u sebi nosi odlike ženskog karaktera; on je neinvazivan, prefinjen – bez upotrebe snage, udaraca, klesanja, one ove raznobojne kamene artefakte dizajniraju koristeći se digitalnom UV štampom. Uprkos tome, utisak koji kamenje ostavlja na posmatrače je više nego snažan, i to zahvaljujući kontrastima – kontrast prirodnog (kamen) i veštačkog (digitalna štampa) pojačan je kontrastom oblih, prirodnih formi kamena u odnosu na geometrijske, svedene, čini se poznate a opet sasvim nove, veštački stvorene i na površinu kamena nanete slike, ostavljene posmatračima na tumačenje.
Izlaganje kamenih artefakata triju umetnica u Golubcu, gradu uz čiji pomen idu asocijacije na Golubačku tvrđavu, njenu monumentalnu pojavu i opskurnu istoriju, nije bez simbolike. Kamen koji u formi tvrđave već vekovima stoji uz Dunav nadomak Đerdapske klisure, sa izložbom DESIGN ROCKS ulazi i u prostor nove golubačke galerije. Možda je drugačiji od onog na obali reke, elegantan, pitom, ‘ženskolik’ ali sa porukama toliko bezvremenim i univerzalnim da mogu posredovati u komunikaciji između umetnica i publike..“
Dr Mia Arsenijević,
Vanr. prof. Fakulteta pedagoških nauka
Univerziteta u Kragujevcu
Izložba će trajati do 13. juna 2023. godine.
Comments are closed.